مشکل اصلی من ترافیک شلوغه

پرسش ها؛ پاسخ ها

# قبلاً وقتى دعاى کمیل یا نماز مى‏خواندم حال عجیبى داشتم؛ ولى اکنون در من تأثیرى ندارد؛ چه کنم؟

یکى از دلایل اصلى که من از عبادت بهره فراوان نمى‏برم؛ نبود «حضور قلب» یا نبود «فراغت قلب» است. اگر بکوشیم در عبادت، خودمان را از اشتغالات افکار دنیایى، فارغ سازیم و دل را یکسره خالى و خالص براى مناجات با خدا کنیم؛ مطمئن باشید که هیچگاه از انجام دادن این اعمال، دلسرد نشده و همواره لذت معنوى عمیقى برایمان حاصل مى‏گردد.

مشکل امثال من این است که اندیشه‏هاى پراکنده را براى وقت عبادت ذخیره مى‏کنیم؛ همین که «تکبیرةالاحرام» نماز، یا «بسم‏الله» دعاى کمیل را مى‏گویم، در دکانى را باز می کنم یا کتاب مطالعه را در مقابل قرار داده‏ و یا مشکلات زندگى را مدنظر می گیرم!!. دل و قلب را به امور دیگر مشغول مى‏دارم و از عمل به کلى غافل مى‏شوم! زمانى به خود مى‏آییم که به سلام نماز یا عبارت‏هاى پایانى دعاى کمیل رسیده‏ایم.

امام صادق علیه السلام مى‏فرماید:

«همانا من دوست مى‏دارم مرد مؤمنى را که وقتى اقامه نماز مى‏کند، قلبش را به سوى خدا متوجه مى‏سازد و آن را مشغول امور دنیوى نمى‏کند. بنده‏اى نیست که در نمازش با قلبش به سوى خدا توجه کند مگر آنکه خداوند به سوى او اقبال مى‏کند و قلوب مؤمنان را با محبّت به سوى او متوجه کند، بعد از دوستى خداوند با او»

باید توجه کرد که اگر «فکر» و «دل» در جاى دیگر باشد، در حقیقت خود او همان جا است؛ نه نزد حضرت معبود. به عکس اگر «فکر» و «دل» او متوجه حق باشد، نزد او خواهد بود.

 بنابراین مشکل اساسى در عدم بهره‏ورى بایسته از عبادات و مناجات، عدم حضور دل و فکر انسان است. براى رفع این کاستى و مشکل، عمل به راه کارهاى زیر مفید است:

# اول: 

قبل از عبادت؛ یعنى آن هنگام که انسان مى‏خواهد عبادت را شروع کند، از خداوند با کمال تضرع، بخواهد وى را به «حضور» موفق کند که اصل مسأله عنایت او است.

# دوم:

در مرحله انجام عبادت با فراهم کردن «حضور فکر»، به تحصیل «حضور دل» بپردازدیم؛ به این صورت که تصمیم بگیریم «فکر» خویش را از همان وقت شروع به عبادت، از همه جا و همه چیز قطع کرده و به خداى متعال و معناى آنچه در محضر او مى‏گویم، متوجه سازیم.

در بین عبادات و دعا، هر وقت و هرجا، به هر بهانه‏اى و به هر علتى «فکر» خواست به این سو و آن سو برود، نگذارم و «فکر» خود را در حال حضور نگه دارم و به «حضور» ادامه دهد. البه بر این تصمیم در مقام عمل باید کاملاً ملتزم بوده و مجاهدت کنیم و خسته نشود. به هر صورت با «حضور فکرى»، «حضور دل» نیز محقق خواهد گشت و وقتى چنین شد، در عبادات و مناجات، تصمیم بگیریم از همان ابتدا، فکر و دل را متوجه خداوند متعال سازیم.

---

  منبع: پرسمان دانشجویی؛ تنظیم برای تبیان: ملکی