آموزش نماز

آثار و برکات نماز

آموزش نماز

آثار و برکات نماز

هدیه نوروزی ستاد اقامه نماز/در سفر چگونه نماز بخوانیم


وَإذَِا ضَرَبتْمُْ فیِ الأرَْضِ فلَیَسَْ عَلیَکُْمْ جُناَحٌ أنَ تقَصُْرُوا منَِ الصَّلاةَ إنِْ خِفتْمُْ أنَ یفَتْنِکَُمُ الذَِّینَ کفَرَُوا إنَِّ الکَْافرِِینَ کاَنوُا لکَُمْ عَدُوًّا مُّبیِناً .(سوره نساء آیه 101 )
هرگاه در زمین راه می پیما یید (به سفر بروید) بر شما باکی نیست که نماز را کوتاه کنید.



مسافر باید نماز ظهر، عصر و عشاء را با 8 شرط، شکسته یعنی 2 رکعت بخواند.
اگرشرایط هشت گانه زیر در کسی بود نمازش را قصر(کوتاه)می خواند.
-1 سفر او کمتر از مسافت شرعی 8 فرسخ ( 45 کیلومتر)نباشد.
-2 از اول مسافرت قصد پیمودن 45 کیلومتر  را داشته باشد.
-3 در بین راه از قصد خود برنگردد.
-4 پیش از رسیدن به 45 کیلومتر نخواهد از وطن یا جایی که م یخواهد ده روز یا بیشتر در آ نجا بماند ، عبور کند.
-5 برای کار حرام سفر نکند و یا خود سفر، حرام نباشد؛ مثل سفری که ضرر دارد و یا سفر غیر واجب زن بدون اجازه شوهر.
-6 مسافر از صحرا نشینانی نباشد که محل زندگی ثابتی ندارند بلکه در بیابان و یا صحرا گردش میکنند هرجا آب و علف و چراگاه پیدا میکنند ، م یمانند.
-7 شغل او مسافرت نباشد ، مانند راننده بین شهری ، ملوان ، خلبان و...
-8 به حد ترخص برسد ، یعنی از وطنش یا جایی که قصد کرده ده روز در آ نجا بماند به قدری دور شود که نورهای شهر را نبینید و صدای اذان آن را نشنوند. ( طبق تحقیقاتی که انجام شده، حدود فاصله 1500 متر یا از دیوارهای شهر، حدترخص می باشد.)
مواردی هم در مسافرت نماز تمام ( 4رکعتی) است:
-1 در وطن( دو وطنی)
-2 جایی که م یداند 10 روز م یماند یا تصمیم دارد ده روز بماند.
-3 جایی که سی روز با تردید مانده یا معلوم نبوده که می ماند یا م یرود و اگر تا سی روز به همین حالت مانده و در این مدت به جای دیگری هم نرفته، در این صورت باید بعد از سی روز نماز را تمام بخواند.
-4 جایی که ابتدا قصد داشته، حداقل ده روز در آ نجا بماند و یک نماز واجب چهار رکعتی هم خوانده و سپس از ماندن منصرف شده است.


خلاصه ای از آداب و آثار سفر در اسلام

 

 

مسافرت آدابی  دارد که رعایت آن سفر را خوش وخاطره انگیز می کند،در همین مورد دین مبین اسلام توصیه وسفارش هایی دارد که با مراجعه  به آیات قرآن وروایات معصومین( علیهم السلام) می توان این سفارشات را بدرستی شناخت و به آن عمل نمود؛لذا به اختصار به برخی از این موارد اشاره می شود. 
اهمیت وجایگاه سفر
قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُوا کَیْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ
قرآن خطاب به پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم)  بیان می کند : بگو در زمین بگردید و بنگرید خداوند چگونه آفرینش را آغاز کرده است‏ (سوره عنکبوت آیه 20)
امیرالمومنین(علیه السلام)  فرمودند :مسافرت کنید که در آن پنج فایده است ، اندوه زدایی ،در آمد زایی،دانش افزایی،ادب آموزی وهمراهی با شرافتمند. (مستدرک الوسائل ج8 ،ص115)
مختصری از آداب سفر
دعاو صدقه:
خداوند در قرآن می فرماید وقتی که بر مرکبها قرار گرفتید بگوئید:
...سُبْحانَ الَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَذَا وَمَا کُنَّا لَهُ مُقْرِنِینَ * وَ إِنّا إِلی رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ                                                              ...پاک و منزه است خداوندی که این مرکب را تحت تسخیر ما قرار داد و ما توانائی آن را نداشتیم ، و سرانجام به سوی خداوند بازگشت می کنیم (سوره زخرف آیات13-14)
رسول خدا (صلی الله علیه واله وسلم) هنگامی که به سفر می رفت چنین دعا می کرد:
اللّهُمّ إِنّی أعُوذُ بِکَ مِنْ وعْثاءِ السّفرِ وکآبةِ المُنْقلب ِوسُوءِ المَنظرِ فِی الاْهْلِ والمالِ والْولدِ.
خدایا از سختی سفر واندوه دوری وسرگردانی ودربدری و بدمنظری درباره خاندان ومال وفرزندان به تو پناه می برم.(مصباح المتهجد ص 674-675)
امام صادق (علیه السلام) فرمودند: 
سفرت را با صدقه آغاز کن وآیه الکرسی بخوان.(الکافی ،ج4،ص 283)
انتخاب زمان مناسب:
زمان سفر بسیار مهم است ،یعنی این که ضروری است انسان بداند سفر در چه ایامی ودر چه وقتی از شبانه روز ودر چه موقعیتی مناسب است.
امام صادق (علیه السلام) در انتخاب زمان سفر می فرمایند: مسافر روز شنبه مسافرت کند،حتی اگر سنگی در روز شنبه از کوهی فرو غلتد،خدا آن را جایش باز گرداند(الکافی ،ج8،ص 143)
لزوم همسفرمناسب وهم شأن:
لزوم وجود همسفر وانتخاب آن نیز بسیار مورد تاکید واقع شده است بطوریکه این همسفر باید هم ازنظراخلاقی و هماز نظر اقتصادی متناسب با شان وروحیات انسان باشد.
رسول اکرم(صلی الله علیه واله وسلم)  بیان داشتند:همسفرت را بیاب و بشناس؛آن گاه سفرکن  .(مستدرک الوسائل ج8،ص 209)
رسول خدا(صلی الله علیه واله وسلم)  فرمودند: بدترین مردم کسانی هستند که به تنهایی سفر کنند.(الفقیه ج2،ص277)
خداحافظی با دوستان :
رسول اکرم (صلی الله علیه واله وسلم)   فرمودند:هر گاه سفر می کنید با برادران دینی خود خدا حافظی کنید زیرا خدا در سایه دعای آنان برایتان برکت قرار می دهد.(الجامع الصغیرج1،ص 89)
لوازم سفر :
رسول خدا ص می فرمایند:نشانه شرافت وشخصیت فرد این است که هنگام سفر توشه اش خوب ودلپسند باشد.(الکافی ج8،ص 303)
توقف کوتاه بین راه :
در روایات معصومین علیهم السلام تاکید شده در بین مسیر توقف کوتاهی وآن هم نه در همه جا بلکه در محیطهای سر سبز و خوش آب وهوا که انسان ضمن رفع کسالت وخستگی اسباب سفر خوش را برای خود فراهم نماید.
پیامبر گرامی اسلام (صلی الله علیه واله وسلم)  فرمودند:هر گاه به مسافرت می روید در منزلگاهی توفقی کوتاه داشته باشید. (الجامع الصغیرج1،ص 129)
توجه به حفاظت ازدین ونماز:
علی رغم همه سفارشاتی که اسلام درباره سفر و آداب آن نموده است، انسان را از سفری که به دین و نمازش لطمه وارد سازد، به شدّت نهی کرده است؛ چنان که امام علی علیه السلام می فرمایند: 
انسان نباید به سفری رود که می ترسد در آن به دین و نمازش لطمه ای وارد آید.(کتاب خصال ص ،630)
امام صادق(علیه السلام) نیزفرمودند: لقمان به پسرش درباره سفرتوصیه کرد.....پسرم هرگاه وقت نماز فرا رسید آن را به هیچ روی به تاخیر نینداز و آن را به جا آور و آسوده شو،زیرا نماز دَینی است بر عهده آدمی و آن را به جماعت بخوان ،هر چند بر نوک نیزه باشد.(مکارم الاخلاق، ص 252-253)
سوغات برای خانواده:
امام صادق(علیه السلام) می فرمایند: هنگام بازگشت از سفر برای خانواده خود سوغات بیاورید؛هرچند قطعه سنگی باشد.(تفسیر العیاشی ج1،ص277)
شستشو و نماز :
در پایان سفر به شکرانه بازگشت به وطن خود توصیه بر استحمام ونماز شده است،
امام صادق (علیه السلام) می فرمایند: هنگامی که شخصی از سفر باز گردد و وارد منزلش شود، قبل از اینکه به کاری بپردازد شایسته است که تنش را با آب شستشو دهد و دو رکعت نماز بخواند و سجده نماید و خدا را صد مرتبه شکر کند.                                        

ماخذ: قرآن کریم- مفاتیح الحیاه (آیه الله جوادی آملی)
گردآوری: حجه الاسلام جواد حیرانی



نیم نگاه

عید از جهت دستور زبان مصدر معنای باز گشتن می باشد، و در اصطلاح یعنی بازگشت به سوی خداوند سبحان است، زیرا در این روز عطایا و بخشش های خداوند بزرگ همراه با شادی و رحمت بر بندگان مؤمن نازل می شود. مولای متقیان حضرت علی )ع( می فرماید” : در هر روزی که معصیت خدا انجام نشود ، آن روز عید خواهد بود. “
در روایات اسلامی، اعیاد اسلامی را چهار عید معرفی می نمایند، عید سعید فطر، عید قربان، عید غدیر و روز جمعه.
عیدن وروز
یکی از آداب و رسوم قبل از اسلام در ایران و بعضی از کشورهای دیگر عید نوروزبود، اسلام عید نوروز را نه به طور کلی رد نموده و نه بصورت کلی قبول کرده است،بلکه اسلام، کارهای خوب عید نوروز را که جنبه الهی دارد وسعادت بشر در آن استمورد تایید قرار داده وکارهایی که جهات منفی و بوی شرک و خرافات دارد را نهیمی کند ، کار هایی نظیر «صله رحم، نظافت، دعا ونیایش، زیارت اهل قبور وشهدا، کمکبه دیگران وتقسیم شادی ها » مورد تایید اسلام است وروایات فراوانی پیرامون آن آمدهاست، اما کارهایی نظیراذیت و آزار مردم،اسراف وتجمل گرایی وخرافات را اعلام ومورد نکوهش قرار داده است.

روایت اعمال نوروز
امام صادق (ع) به فردی بنام معلی بن خنیس آدابی را برای روز نوروز آموزش داد ،که به شرح زیر می باشد :
1.    غسل کردن
2.    پوشیدن لباس های پاکیزه
3.    معطر نمودن خود به بهترین عطرها و بوهای خوش
4.    روزه گرفتن
5.    4 رکعت نماز (هر دو رکعت به یک سلام) بعد از نماز ظهر و عصر
در رکعت اول بعد از حمد ، ده مرتبه سوره قدر
در رکعت دوم بعد از حمد ، ده مرتبه سوره کافرون
در رکعت سوم بعد از حمد ، ده مرتبه سوره توحید
در رکعت چهارم بعد از حمد ، ده مرتبه سوره ناس و فلق
و بعد از نماز به سجده شکر رفته و دعای کوتاهی را که در صفحات 398 مفاتیح الجنان در اعمال ماه های رومی آمده است ، بخواند.
امام صادق (ع) می فرماید اگر چنین کنی گناهان پنجاه ساله تو آمرزیده می شود.
6.    بسیار بگویید ذکر “یاذوالجلال والاکرام “ 

شعر قبله‌‌ی‌ عشق

بهار شد، در میخانه باز باید کرد                    به سوی‌ قبله‌ی‌ عاشق، نماز باید کرد
نسیم قدس به عشّاق باغ، مژده دهد                که دل ز هر دو جهان، بی‌نیاز باید کرد
                                                                                              (امام خمینی ره)

فصل سرمایه گزاری

آیا با گذشت امسال بخشی از سرمایه زندگی که همان ثانیه ها و لحظه های عمر ماست از دست رفت یا برای آینده نیز سپرده گذاری کرده ایم؟!
حسابرسی امور برای سنجش وضعیت فعلی و برنامه ریزی برای آینده و تعیین اولویت های زندگی همواره مورد توجه انسان بوده وهست.
امیر مؤمنان علی علیه السلام  به نقل از پیامبر "صلی الله وعلیه و آله" می فرماید: ((اکیس الکیسین من حاسب نفسه و عمل لما بعد الموت . فقال رجل یا امیرالمؤمنین کیف یحاسب نفسه؟! قال علیه السلام: اذا اصبح ثم امسی رجع الی نفسه و قال یا نفسی ان هذا یوم مضی علیک لا یعود الیک ابدا والله یسالک عنه بما افنیته. فما الذی عملت فیه اذکرت الله ام حمدته . اقضیت حواِئج مؤمن فیه. انفست عند کربه ...)) 
زیرک ترین زیرکان کسی است که خود را ارزیابی کند و از خود حساب کشد و کارهای زندگی را در ارتباط با جهان جاودان و سرای دیگر انجام دهد.
شخصی از امام پرسید انسان چگونه از خود حساب بکشد؟ امام در پاسخ وی فرمودند: هرگاه شب را به روز آورد و روز را به شب رساند خویشتن را مورد سؤال قرار دهد و بگوید ای فلانی امروز بر تو گذشت و دیگر بر نمی گردد و خداوند از تو می پرسد آن را در چه راهی گذراندی (و آن را از دست دادی) (بگو) چه کاری در این روز انجام دادی؟! آیا در این روز با خدا بودی و او را حمد وستایش کردی؟ آیا در این روز خواسته و حاجت برادر مؤمنت را با این قدرتی که داشتی برآورده کردی؟ آیا از گرفتاری های او گره گشایی کردی؟!
در واپسین روزهای سال سبک و سنگین کردیم. بدهکاری ها وبستانکاری ها را در کنار هم قرار دادیم و تراز گرفتیم دیدیم سرمایه از کف رفت و تجارت ننمودیم .ولی هنوز سرمایه متراکم و بزرگی که به جریان نیفتاده در اختیار ماست. سرمایه فطری الهی که ما را به کار و تلاش در کسب زیبایی های جهان خلقت، نیکی و نیکوکاری بی منت وبی دریغ، ستایش و پرستش آفریدگار بی همتا فرا می خواند. 
اینک من وشما خودمان را همان راوی بدانیم که در محضرامام علیه السلام نشسته ایم و آن رازگشای بیکرانه عالم هستی مارا مورد لطف و محبت هم نشینی و هم کلامی خویش قرار داده است. و از رهگذر این ارادت درمی یابیم که خداوند قادر از کنار چه اموری به سادگی عبور نمی کند و آدمیان را مورد بازخواست قرار می دهد .!
1-  بار دیگر به چگونگی ارتباط خود با پروردگار خویش بیندیشیم.
از پیشوایان معصوم آموخته ایم یکی از بهترین وعالی ترین حالت های ارتباط با خداوند و حمد و ستایش ذات احدیت در اقامه نماز متجلی است. نماز آن گوهر بی بدیل که به عنوان بهترین هدیه خود به انسان ارزانی داشته است.
نماز حقیقتی که وزن همه امور زندگی و رفتارها و ارتباطات انسانی با آن سنجیده می شود.
جدولی را در صفحه قلب و اندیشه خویش ترسیم کنیم و چگونگی برخورد خویش با آن را ارزیابی کنیم و صادقانه به خود نمره بدهیم.
1) سهم نماز در جریان زندگی ما چقدر است؟
2)توجه ما به اقامه نماز اول وقت چقدر است؟
3) آیا همانطور که نسبت به رشد و سلامت جسمی خانواده وفرزندانمان حساسیت و دغدغه داریم نسبت به تدین و نماز آنان احساس مسئولیت می کنیم؟
4) نوع نگاه ما در مسافرت  تفریح و تفرجها- عروسی ها و عزاها به خواندن نماز چگونه است؟
5) برای آموزش علمی فرزندانمان و انس آنان با خداوند مسجد ونماز جماعت چه سهم و جایگاهی دارد؟
6) آیا همانطور که در گفتگو با انسان های بزرگ  آداب گفتگو و تمرکز فکری داریم برای گفتگو با خالق انسان ها هوش وحواسمان را متمرکز می کنیم.
واین جدول می تواند باوجدانی صادق به سؤالاتی بسیار اساسی تر نیز پاسخ دهد و راهگشای انسان در مسیر ارتباط او با آفریدگار مهربان گردد.
2- و از آنجا که در سبک زندگی اسلامی برابر آموزه های امامان معصوم علیه السلام  عبادت مفهومی بسیار گسترده دارد و خمت به آفریده های الهی نیز در راستای رضایتو خشنودی حضرت پروردگار قرار دارد ودر صورتی که با انگیزه رضایت خالق انجام شود از بهترین عبادت ها به شمار می آید.
خلاصه بگوئیم و بگذریم که صفحه وجدان را با قلم انصاف روبروی خود قرار هیم و پیش از آن پرسش کننده ای که ذره ای بر او پنهان نیست.
آیا نمیتوانستم  تن پوشی بر جسم نیازمند بپوشانم
لقمه ای با دست خویش وباچهره ای گشاده بر دهان گرسنه ای بگذارم
سرپناهی برای خیابان گرد و کارتن خوابی آبرومند بسازم
حلقه وصل ارتباط و همدلی و پیوند دختر و پسر جوانی باشیم
لبخندی بر لبهای پرمهر و چروکیده مادر وپدر و همسر وفرزندانم بنشانیم
گمراهی را به راه درست دین و زندگی رهنمون گردیم
و.....
و سرانجام از خود بپرسیم آیا اینها جز انسانیت است؟!
و آیا زندگی به جز نظم و اعتدال  بخشی به اندیشه ها و رفتار ما نسبت به خالق و مخلوق چیز دیگری است؟!
به آفریده ای زیبا آفرین و هستی بخش و پرستش و ستایش آفریدگار مهربان فرا می خواند و زندگی مادی و معنوی انسان تلاشگر و جستجوگر را سامان می بخشد.
لحظه تحول آفرین سال تحویل لحظه های برنامه ریزی و عزم و اراده جدی برای تعیین اولویت هایی است که سرمایه موجود را به سود و منفعتی این جهان وآن جهان تبدیل کند.
یا مقلب القلوب والابصار  یا محول الحول والاحوال
حول حالنا الی احسن الحال 

آقاجان بزرگ ما شمائید!

یکی ازآداب و رسوم بسیار خوب ما ایرانی ها این است که به هنگام لحظات سال تحویل و در ایام نوروز به بزرگترها سر می زنیم.امسال سال که تحویل شد بیاییم بگیم آقاجان بزرگ ما شمایید.باشه عیبی نداره آقاجان. 
دل عاشق به پیغامی بسازد.
آقاجان! بزرگترهای ما حتی اگه خیلی بد بودیم وقتی که عید میاد و به در خونشون بریم در رو به رومون باز   می کنند. بیایید عید امسالمون رو با آقامون شروع کنیم و از بزرگمون غافل نشیم.
راستی اگه آقا بخوان بیان منزل ما آمادگیش رو داریم؟!
برای پاسخ به این سوال   بی درنگ نامه پروردگار به انسان ((آیه 54 سوره مائده)) را می گشایم.
شرط اول قدم آن است که عاشق باشی
 عاشق پیروی می کند، فرمان بر مولاست، غم از دل امام مهربانی ها   می زداید. کسی در گروه منتظران قرار می گیرد که :
1) هم محبوب خداوند باشد و هم محبت او و دریافت مدال محبت حضرت یار با آرزو میسر نگردد. اینان:
- در دل و اندیشه غم مردمان دارند و هم کیشان مؤمن خویش را با کمال فروتنی بر بال مهر و محبت خویش می نشانند.
- بد اندیشان کفر آیین ستم پیشه را با صلابت از حریم دل و اندیشه می راند.
- راه حق را با جهادی نستوه و خستگی ناپذیر از آلودگی ها و پلشتی ها پاک می کند.
- و در انجام وظیفه و ایفای نقش های دینی خویش از خلائق نمی هراسد و طعن و سرزنش بیهوده گویان را در مسیر عاشقی به هیچ می انگارد.
2) امام خویش را بر خویشتن مقدم می شمارد. در دعاهایش، در انفاق ها و صدقه هایش ابتدا سلامتی امام زمان را از خداوند حکیم می خواهد و شب و روز خود را بدون دعا و صدقه برای سلامتی آن وجود نازنین به پایان  نمی برد.
3) در اقامه نمازهای پنجگانه با مواظبت بر انجام آن در اول وقت مقتدای خویش را همراهی می کند و این ارزش ماندگار را در کارنامه موفق زندگی ثبت می کند.
مهدی یاوران می دانند که برپا داشتن نماز و مطرح کردن آن در سطح جامعه و دعوت مردم به اقامه نماز و به خصوص اقامه نماز در اول وقت از برنامه های مهم امام زمان در زمان حاکمیت آن عدالت گستر عزیز و مورد تاکید آن مهربان است. و کسانی را که در نماز خود اهمال و سهل انگاری می کنند به شدت سرزنش می کنند و آن ها را از رحمت الهی دور می دانند.
"ملعون ملعون من اخر العشاء الی ان تشتبک النجوم و ملعون ملعون من اخرالغداء الی ان تنقضی النجوم" (الغیبة، شیخ طوسی ص113)
 در تشرف ها وملاقات عالمان بزرگ به محضر آن یگانه ی دوران نیز تاکید ایشان بر" نماز اول وقت" نقل شده است.  (مهدویت، پرسش ها و پاسخ ها ص119)
4) هم آرایی و همدلی با آن عزیز دوران که در رثای مادر بزرگوارشان حضرت فاطمه زهرا (علیه السلام) همواره سوگوار است.
عزیز منتظر ! می دانی که روزهای آغازین سال نو مقارن است با فرارسیدن ایام فاطمیه و نیکوست که شرط ادب به جای آوریم و حرمت حریم امام و پیشوای خویشتن نگاه داریم.

بی روی تو هرکس گذرد لیل و نهارش
دلگیر تر از فصل خزان است  بهارش
بهتر که همه عمر ز هم باز نگردد
چشمی که شد باز دمی بر رخ یارش

الهم عجل لولیک الفرج ((آمین))
سید محمد عبداللهی

دریافت فایل اصلی ویژه نامه

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد