آموزش نماز

آثار و برکات نماز

آموزش نماز

آثار و برکات نماز

دعا و عبادت از دیدگاه شهید مطهری


انسان به صورت اجباری یا اختیاری خداوند را می‌خواند و از او استعانت می‌جوید. شهید مطهری به حالت اجباری ارزش چندانی قائل نمی‌شود بلکه به قسم اختیاری آن ارج می‌نهد؛ «انسان در دو حالت ممکن است خدا را بخواند، یکی در وقتی که اسباب و علل از او منقطع شود و دچار سختی و اضطراب گردد و یکی در وقتی که روح خودش اوج بگیرد و خود، خویشتن را از اسباب و علل منقطع کند. در حال اضطرار و انقطاع اسباب، انسان خودبخود به طرف خدا می‌رود، احتیاج به دعوت ندارد. البته این کمال نفس برای انسان نیست،‌ کمال نفس در این است که انسان خودش را به اختیار منقطع سازد و اوج بگیرد.»1

البته برای چنین انقطاع و اوج اختیاری مقدماتی لازم است که تهیه آن به دست انسان است و بدینوسیله تمهیدات اوج و تعالی روحانی پدید می‌آید و ارزش واقعی هم به تعبیر استاد در همین نوع تعالی روحی است، و الا در صورتی که آدمی دچار مشکلات و سختی‌های سخت که چاره‌ای جز روی آوردن به خدا ندارد دعا و عبادت دو وسیله و ابزاری هستند که آدمی را به تعالی اختیاری روحی می‌رسانند. این دو ابزار به معنای دو ابزار کاملاً‌ جدای از هم نیستند بلکه نسبت بین آنها را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد: بخش اول آن است که دعا باشد و عبادت به معنای اخص آن (=معنای فقهی) نباشد. بخش دوم عبادتی است که جنبه دعایی ندارد و بخش سوم دعایی است که جنبه عبادتی داشته باشد و یا عبادتی که جنبه دعایی نیز داشته باشد. شهید مطهری در این زمینه می‌گوید: دعا عبادت است و عبادت هم دعا اما اگر یک عمل صرفاً دعای خالص است، یعنی عبادتی که فقط دعاست ولی عبادت دیگری دعا و غیر دعا در آن مخلوط است مثل نماز، و یا عبادت دیگری دعا و غیر دعا در آن مخلوط است مثل نماز، و یا عبادت دیگری که اساساً‌ دعا نیست مثل روزه.»2



ادامه مطلب ...

رمز موفقیت استاد مطهری

استاد مطهری معلمی بود که روزگاری چند در برج طلعت این نسل درخشید و چون شمشیری داغ بی آنکه از خرق عادات و ‏رسوم و خرافات عوام و خواص بهراسد , معضلات و شبهات را درهم نوردید. استاد شهید مرتضی مطهری یکی از بارزترین , موفق ترین و پیشروترین متفکران اسلامی در عصر جدید است که در گستردگی ‏فکر , درک زمان , شناخت مسائل فکری , توجه به واقعیات و آشنایی با مبانی دینی سرآمد هم عصران خویش بود. او توانست عمر پربرکت خود را در راه شناخت عمیق اسلام و شناساندن این مکتب حیات بخش از زوایای مختلف به شیفتگان ‏علوم و معارف اسلامی و مبارزه سرسختانه با کجروی ها و انحرافات صرف نماید. بدین جهت حق عظیمی بر مسلمانان به ویژه ‏نسل انقلاب دارد و به حقیقت , الگویی وارسته و موفق برای نسل جستجوگر عصر ماست . بدون شک استاد مطهری جایگاه ویژه ای در تاریخ معاصر ایران دارد , از آن جهت که با اشراف خاصی که بر شریعت اسلامی و ‏اصول حاکم بر آن داشت , توانست ایمان دینی را به گونه ای ارائه کند که از هر جهت پاسخگوی معضلات بشر عصر کنونی ‏باشد. گرچه جامعیت شخصیت استاد مطهری فراتر از آن است که بتوان او را به راحتی شناخت و شناساندن او نیز آسان نخواهد بود , ‏ولی چه باید کرد که دم فروبستن و لب تشنه از کنار اقیانوس شخصیت او گذشتن نیز کاری خردمندانه نیست , چرا که روزگار ‏ما به شناخت اسوه هایی چون شهید مطهری به شدت نیازمند است . این مقاله در دو موضوع تقدیم خوانندگان می گردد. در بخشی از آن رمز موفقیت استاد مطهری در قالب بیان ویژگی های ‏معنوی و شخصیتی و علمی و بخش دیگر در زمینه اندیشه های ناب استاد در زمینه روشنفکری و آسیب شناسی دینی تبیین می ‏گردد. در قلمرو پرورش توانایی ها و شایستگی های بشر , دو نوع مربی و معلم مورد نیاز است که این استعدادها را بارور می سازد. ‏یکی معلم گفتار و بیان که از طریق آموزش , درهای معرفت و دانش را به روی انسان بگشاید و دیگری معلم الگو و اسوه که ‏رفتار و کردار او , راه و رسم زندگی را ترسیم کند و دست انسان را گرفته و به مراحل کمال برساند. استاد مطهری هم استاد بیان و قلم بود و هم سرمشق زندگی از نظر رفتار . وی در دوازدهم جمادی الثانی سال 1338 هجری ‏قمری مطابق با سیزدهم بهمن ماه سال 1299 شمسی در خانواده ای مذهبی به دنیا آمد. مادر استاد درباره عنایت الهی قبل از ‏تولد او گفته است : « دوماه قبل از تولد مرتضی شبی در خواب دیدم محفلی نورانی است و تمام زنان محل در مسجد اجتماع ‏کرده اند. ناگاه بانویی محترم وارد شد و دو زن نیز همراه او بودند که بر اهل مسجد گلاب می پاشیدند.

تصاویر جدید زیباسازی وبلاگ , سایت پیچک » بخش تصاویر زیباسازی » سری ششم www.pichak.net کلیک کنید

ادامه مطلب ...

نماز شهید مطهری

بخشی از سخنرانی حجت الاسلام پناهیان
ذکر خاطره شنیدنی و تاثیرگذار در مورد دیدار شهید مطهری با یکی از شاگردان آیت الله قاضی



ادامه مطلب ...

نماز شبهای شهید آیت الله مرتضی مطهری

یکی از دوستان شهید مطهری درباره ایشان می‌گوید: از ویژگیهای آن مرحوم، تقیّد و علاقه مفرط ایشان بود به ذکر و دعا و شب بیداری. به یاد دارم که در همان اوایل آشنایی ما با یکدیگر او به نماز شب مقید بود و مرا نیز بدان امر می‌کرد و من به بهانه‌ اینکه آب حوض مدرسه شور و کثیف و برای چشمانم مضرّ است از آن شانه خالی می‌کردم تا اینکه شبی در خواب، دیدم که در خواب هستم و مردی مرا بیدار کرد و گفت: من «عثمان بن حنیف» نماینده حضرت امیرالمومنین، علی (ع) می‌باشم. آن حضرت به تو دستور داده‌اند بپاخیز و نماز شب بپادار و این نامه را نیز آن حضرت برای تو فرستاده‌اند.

ادامه مطلب ...

۶۵ کلید از روح و فلسفه نماز و عبادت به بیان استاد شهید مرتضی مط

۶۵ کلید از روح و فلسفه نماز و عبادت به بیان استاد شهید مرتضی مطهری…

۱- انسان نمی تواند بدون نماز و عبادت زیست ؛ همه مردم به شکلی و به نوعی عبادت و پرستش دارند و این پرستش جزء غرائز ذاتی و فطری بشر است ، یعنی بشر فطرتاً گرایش دارد که یک چیزی را تقدیس و تنزیه کند و خویشتن را به او نزدیک نماید .
« استاد شهید مطهری/ آشنایی با قرآن/ صفحه ۱۳۲»
۲- آسمان که گردش می کند، آن گردش ، نماز و عبادت و پرستش آسمان است و زمین که تکان می خورد همین جور، باران که ریزش می کند ، آن ریزش ، پرستش اوست ، آب که جریان پیدا می کند ، آن جریان ، پرستش ، عبادت اوست .
« فارابی»
۳- چهار تا خم و راست شدن به صورت نماز که انسان خودش هم نمی فهمد چه می کند، و اصلاً نفهمد که حال یعنی چه، مناجات یعنی چه ، راز و نیاز یعنی چه، منقطع شدن به حق یعنی چه ، و اینکه لحظاتی بر انسان بگذرد که در آن لحظات اصلاً انسان چیزی از غیر خدا به یادش نیاید یعنی چه ، این عبادت نیست .
« استاد شهید مطهری/ تعلیم و تربیت در اسلام/ ص ۳۴۵ »
۴- در اسلام شکل خاص یافته است که حتی فردی که می خواهد در گوشه خلوت به تنهایی نماز بخواند خود به خود به انجام پاره ای از وظایف اخلاقی و اجتماعی از قبیل نظافت ، احترام به حقوق دیگران ، وقت شناسی ، جهت شناسی، ضبط احساسات، اعلام صلح و سلم با بندگان شایسته خدا و غیره مقید می گردد .
« استاد شهید مطهری/ اسلام و مقتضیات زمان/ ص ۲۹۲»
۵- نماز قطع نظر از هر چیزی طبیب سرخانه است . یعنی اگر ورزش برای سلامتی مفید است، اگر آب تصفیه شده برای هر خانه ای لازم است ، اگر هوای پاک برای هرکس لازم است، اگر غذای سالم برای انسان لازم است، نماز هم برای سلامتی انسان لازم است .
« استاد شهید مطهری/ اسلام و مقتضیات زمان/ ص ۲۹۲ »
۶- شما نمی دانید اگر انسان در شبانه روز ساعتی از وقت خودش را اختصاص به راز و نیاز با پروردگار بدهد ، چقدر روحش را پاک می کند ! عنصرهای روحی موذی به وسیله یک نماز از روح انسان بیرون می رود .
« استاد شهید مطهری/ اسلام و مقتضیان زمان/ ص ۲۹۲ »
۷- بپا داشتن نماز غیر از خواندن نماز است. بپا داشتن نماز یعنی نماز را جوری بخوانید که حق نماز ادا بشود، نماز با حضور قلب، نماز با خشوع و خضوع، نماز با تفکر که این را می گویند اقامه نماز .
« استاد شهید مطهری/ تفسیر هفت سوره از قرآن/ ص ۹۲»
۸- باور نکنید که یک کسی در دنیا پیدا بشود که در مسائل اخلاقی و اجتماعی مسلمانان خوبی باشد ولی در مسایل عبادی مسلمان خوبی نباشد. ما برای آدم نماز نخوان چیزی از مسلمانی قائل نیستیم. امیر المؤمنین (ع) فرمود : بعد از ایمان به خدا چیزی در حد نماز نیست .
«استاد شهید مطهری/ اسلام و مقتضیات زمان/ ص۲۹۴ »
۹- سه نوع عبادت خواهیم داشت: عبادت بدنی مثل نماز خواندن، روزه گرفتن، عبادت مالی مثل زکات دادن، خمس دادن، و به طور کلی اتفاقات و عبادت فکری ( عبادت صرفاً روحی) که نامش تفکر است .
« استاد شهید مطهری/ والاها و ولایتها/ ص ۱۰۴ »
۱۰- آن وقت نماز عمل صالح است که شما اول دین خود را بدهید بعد نمازتان را بخوانید، اگر شما با طلبکار خود بحث کنید و به او بگویید : اول باید نمازم را بخوانم چون خدا از تو بزرگتر است و باید اول طلب خدا را بپردازم و … اشتباه می کنی این نماز برای تو عمل صالحی نیست .
« استاد شهید مطهری/ درسهایی از قرآن/ ص ۷۸ »
۱۱- عبادت طفل ممیز غیر بالغ در عین اینکه تکلیف ندارد و مکلف نیست صحیح است. می دانید در نماز جماعت این مسأله را طرح می کنند که نمازی که کودک می خواند ، آیا نماز صوری و ظاهری و برای تأدیب و تربیت است که برای آینده آماده بشود یا نماز واقعی و صحیح است ؟ تقریباً شبهه ای نیست که عمل کودک صحیح است .
« استاد شهید مطهری/ ربا و بانک- بیمه/ ص ۲۹۴ »
۱۲- در اسلام، به عبادت و اقامه نماز، به آنچه که واقعاً روح نیایش و پرستش است، یعنی رابطه انسان و خدا، محبت ورزی به خدا، انقطاع به ذات پروردگار- که کاملترین عبادتهاست- توجه زیادی شده است .
« استاد شهید مطهری/ بحارالانوار/ ج ۴۱/ باب ۱۰۱/ ص۱۴/ با اندکی اختلاف»
۱۳- هدف عارف و انگیزه عارف بر نماز و عبادت یکی از دو چیز است. یکی شایستگی ذاتی معبود برای عبادت یعنی از آن جهت او را عبادت می کند که او شایسته عبادت است. هدف دیگر عارف از عبادت و نماز شایستگی خود عبادت یعنی شرافت و حسن ذاتی عبادت است، عبادت از آن جهت که نسبت و ارتباطی است میان بنده و خدا کاری است در خور انجام دادن .
« استاد شهید مطهری/ سیری در نهج البلاغه/ ص ۸۳ »
۱۴- روح نماز و عبادت وابستگی کامل دارد به مفهومی که عابد از عبادت دارد و به نوع تلقی او از عبادت و به انگیزه ای که او را به اقامه و عبادت برانگیخته است و به بهره و حظی که از عبادت عملاً می برد .

ادامه مطلب ...

شهید مطهری و بی توجهی به نماز


امام صادق (ع): ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلو‍‍‌ة

یکی از گناهان، استخفاف نماز یعنی سبک شمردن نماز است. نماز نخواندن یک گناه بزرگ است و اما نماز را خفیف شمردن، استخفاف کردن، بی اهمیت تلقی کردن گناه دیگری است. پس از وفات امام صادق ( ع ) ابو بصیر آمد به ام حمیده تسلیتی عرض کند. ام‏ حمیده گریست. ابوبصیر هم که کور بود گریست. بعد ام حمیده به ابوبصیر گفت: ابوبصیر! نبودی و لحظه آخر امام را ندیدی، جریان عجیبی رخ داد.

امام در یک حالی فرو رفت که تقریبا حال غشوه‏ای بود. بعد چشمهایش را باز کرد و فرمود: تمام خویشان نزدیک مرا بگوئید بیایند بالای سر من حاضر شوند. ما امر امام را اطاعت و همه را دعوت کردیم. وقتی همه جمع شدند، امام در همان حالات که لحظات آخر عمرش را طی می‏کرد یک مرتبه چشمش‏ را باز کرد، رو کرد به جمعیت و همین یک جمله را گفت: «ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلو‍‍‌ة» هرگز شفاعت ما به مردمی که نماز را سبک‏ بشمارند، نخواهد رسید. این را گفت و جان بجان آفرین تسلیم کرد. امام نفرمود که شفاعت ما به مردمی که نماز نمی‏خوانند نمی‏رسد.

آن که ‏نماز نمی خواند تکلیفش روشن است، بلکه فرمود کسانی که نماز را سبک می‏شمارند. یعنی وقت و فرصت دارد و می‏تواند نماز خوبی با آرامش بخواند ولی نمی‏خواند. نماز ظهر و عصر را تا نزدیک‏ غروب نمی‏خواند، نزدیک غروب که شد می‏رود یک وضوی سریعی می گیرد و بعد با عجله یک نمازی می‏خواند و فورا مهرش را می‏گذارد آنطرف، نمازی که نه‏ مقدمه دارد و نه مؤخره، نه آرامش دارد و نه حضور قلب .

ادامه مطلب ...