بسم الله الرّحمن الرّحیم
الّذین َ اِن مَکَّناهُم فِی الاَرضِ أَقآمــُوا اَلـصَّلوةَ وَآتـَـوا الـزَّکاۀ
آنگاه زمین از وراثت صالحان برخود میبالد، که خود را سجاده گستردهی نیایش شایستگان مییابد؛ و آنگاه صالحان از تمکن خود بر زمین خشنودند، که یاد خدا و نام خدا را بالاتر از هر ذکری در مأذنه جان انسانها ندا کنند تا خلق او در همزیستی مسؤولانه در کنار هم به آرامش و اطمینان برسند، نیکیها توسعه یابند و کژیها از صحنه زندگی انسان رخت بربندند.
تلاش برای اقامهی نمازی پرشور، آکنده از اشتیاق و سرشار از معرفت، ثمرهی حاکمیّت صالحان در نظام جمهوری اسلامی است. منادی این تلاش سازمان یافتهی مقدس، رهبر حکیم و فرزانهای است که از رشحات قلم او دریای احساس و عاطفه دلسوختگان موج بر میدارد و اندیشه و خرد خردورزان اوج میگیرد.
مجموعه پیامهای حضرت ایشان به اجلاسهای نماز که به حق منشور بندگی حق و راهنمای عمل تلاشگران این عرصهی مقدّس است، همه حکایت از این دارند که حیات طیّبه اسلامی و زندگی در سایه حق و عدالت و تأمین هدفهای یک جامعه نیک بخت با حقگزاری این فریضه نورانی ممکن خواهد بود.
لذا در ایامی که عزم ملت ما برای بازسازی معنوی، رشد و توسعه، عدالت و آزادی و استقلال بیش از پیش استوار شده است، مجموعهی این پیامها را در معرض ملاحظه از سر تعمق و تأمّل همگان مخصوصاً اندیشمندان، برنامهریزان و سیاستگزاران و مجریان قرار میدهیم. امید آنکه در حرکت به سوی احیای تمدن مجدد اسلامی روشنگر راه آحاد جامعه انقلابی ما باشد.
ستاد اقامهی نماز
اولین اجلاس سراسری نماز
مشهد مقدس
مهر ماه 1370
تشکیل مجمعی از صاحبنظران برای اقامهی نماز، یکی از شایستهترین و ضروریترین کارهایی است که باید در جمهوری اسلامی صورت میگرفت. زیرا برپاداشتن نماز، نخستین ثمره و نشانهی حکومت صالحان است و در رتبهی بعد از آن است که نوبت به "زکات" بهمثابهی تنظیم مالی جامعه و ریشه کن کردن فقر، و نیز "امر به معروف و نهی از منکر" یعنی سوق دادن به نیکیها و بازداشتن از بدیها میرسد.
] الّذین َ اِن مَکَّناهُم فِی الاَرضِ أَقآمــُوا اَلـصَّلوةَ وَآتـَـوا الـزَّکاة وَ اَمَرُوا بِالمَعرُوفِ وَ نَهَوا عَنِ المُنکَر. . .[ اقامهی نماز فقط این نیست که صالحان ، خود نماز بگزارند. این چیزی نیست که بر تشکیل حکومت الهی متوقف باشد؛ بلکه باید این ستون دین در جامعه به پا داشته شود و همه کس با رازها و اشارههای آن، آشنا و از برکات آن برخوردار گردند.
درخشش معنویت و صفای ذکر الهی، همهی آفاق جامعه را روشن و مصفا کند؛ و تنها و جانها با هم به نماز بشتابند و در پناه آن طمأنینه و استحکام یابند.
نماز، رکن اصلی دین است و باید اصلیترین جایگاه را در زندگی مردم داشته باشد. حیات طیّبه انسان، در سایهی حاکمیّت دین خدا، وقتی حاصل خواهد شد که انسانها دل خود را با یاد خدا زنده نگهدارند و به کمک آن بتوانند با همهی جاذبههای شرّ و فساد مبارزه کنند و همهی بتها را بشکنند، و دست تطاول همهی شیطانهای درونی و برونی را از وجود خود قطع کنند. این ذکر و حضور دائمی فقط به برکت نماز حاصل میشود و نماز در حقیقت ، پشتوانهی مستحکم و ذخیرهی تمام نشدنی در مبارزهای است که آدمی با شیطان نفس خود که او را به پستی و زبونی میکشد، و شیطانهای قدرت که با زر و زور، او را وادار به ذلّت و تسلیم میکنند، همیشه و در همه حال دارد. هیچ وسیلهای مستحکمتر و دائمی تر از نماز برای ارتباط میان انسان با خدا نیست. مبتدی ترین انسانها، رابطهی خود با خدا را بهوسیلهی نماز آغاز میکنند. برجستهترین اولیاء خدا نیز، بهشت خلوت انس خود با محبوب را در نماز میجویند.
این گنجینهی ذکر و راز را هرگز پایانی نیست و هر که با آن بیشتر آشنا شود، جلوه و درخشش بیشتری در آن مییابد.
کلمات و اذکار نماز، هر یک خلاصهای است که به بخشی از معارف دین اشاره میکند و بهطور مکرر و پیدرپی آن را به یاد نمازگزار میآورد. نمازی که با تدبّر در معانی و بدون سهو و غفلت گزارده شود، انسان را روز بهروز با معارف الهی آشناتر و به آن دلبستهتر میسازد.
نورانیّت نماز، و رازها و رمزهای آن و درسهایی که در آن گنجانیده شده، و اثر آن در ساختن فرد و جامعه ، چندان نیست که بشود در مقالی کوتاه از آن سخن گفت، بلکه چنان نیست که بیخبری چون من، بتواند از اعماق آن خبری آورد.
آنچه من با قلم قاصر و معرفت ناچیز خود میگویم آن است که مردم ما و جامعهی ما، و بهخصوص جوانان ما که اکنون بار امانت سنگینی را بر دوش گرفتهاند؛ باید نماز را منبع قدرتی لایزال بدانند، و در برابر جبههی فساد و بیعدالتی و کجروی که امروز بشریت را تهدید میکند ، از نماز و یاد خدا نیرو بگیرند . میدان مبارزهای که امروز پیش روی ماست، ما را به تکیهگاه مستحکم ذکر خدا و امید و اعتماد به او، بیش از همیشه و بیش از همه، محتاج میسازد، و نماز آن سرچشمهی جوشانی است که این امید و اعتماد و قدرت معنوی را به ما میبخشد.
نمازِ با حضور و با توجه، نمازی که از یاد و ذکر، سرشار است، نمازی که آدمی در آن با خدای خود سخن میگوید و به او دل میسپارد، نمازی که والاترین معارف اسلام را پیوسته به انسان میآموزد؛ چنین نمازی انسان را از پوچی و بیهدفی و ضعف میرهاند و افق زندگی را در چشمش روشن میسازد و به او همّت و اراده و هدف میبخشد و دل او را از میل به کجروی و گناه و پستی نجات میدهد. از این رو است که نماز در همهی حالات، حتی در میدان نبرد و در سختترین آزمایشهای زندگی، اولویت خود را از دست نمیدهد. انسان همیشه به نماز محتاج است و در عرصههای خطر، محتاجتر.
حقیقت آن است که در کار معرفی نماز، کوتاهیهای زیادی شده است و نتیجه آنکه نماز هنوز جایگاه شایستهی خود را، حتی در نظام اسلامی ما، به دست نیاورده است.
این مسؤولیت سنگین ، بر دوش دانشوران و آشنایان به معارف اسلامی است که نماز را به همه ، بهخصوص به نسل جوان بهتر بشناسانند؛ از کودک دبستانی تا پژوهشگر دورههای عالی ، هر یک فراخور ذهن و معرفت خود، میتوانند در راه شناختن نماز و رازهای آن قدمهایی بردارند و با ناشناختههایی آشنا شوند، حتی عرفای بزرگ نیز برای سالکان وادی معرفت، اسرار الصلوة نوشته و آموختهاند؛ یعنی اعماق این اقیانوس همچنان ناشناخته و پیمودنی است. در جامعهی ما فصل مهمّی باید در معرفی نماز در همهی سطوح گشوده شود. رسانهها و بهخصوص صدا و سیما با شیوههای گوناگون، نماز را معرفی و یادآوری کنند. همه جا و همیشه در رادیو و تلویزیون، نماز در اولویّت گذاشته شود و شوق ایمان و عطش یاد خدا در دلها پدید آید. در کلاسهای دروس دینی مدارس و دانشگاهها، درس نماز جایگاه خود را بازیابد و سخنان سنجیده و افکار بلند در بازشناسی نماز فراهم و در معرض ذهن و دل دانشجویان و دانش آموزان گذاشته شود.
فلسفهی نماز و تحلیل رازها و رمزهای آن با زبان هنر، در معرض دید همگان قرار گیرد تا هر کس بهقدر ظرفیّت خود از آن متمتّع گردد. کتابها و جزوهها در سطوح مختلف و از دیدگاههای گوناگون به وسیلهی محقّقان و عالمان به سلک تحریر درآید و مایهی کارهای هنری و ادبی گردد.
فصلی نیز باید برای آسان کردن انجام نماز گشوده شود:
در همهی مراکز عمومی، مدارس، دانشگاهها، کارخانهها، سربازخانهها، فرودگاهها، ایستگاههای قطار، ادارات دولتی و امثال آن، جایگاههای مناسبی برای نماز پیشبینی شود. مساجد و نمازخانهها پاکیزه و مرتب و رغبتانگیز باشد. نماز در وقت فضیلت و به جماعت گزارده شود. در هر محیطی، برجستگان و بزرگان آن بر دیگران پیشقدم شوند و عملاً اعتنا به نماز را به دیگران بیاموزند. و خلاصه در همه جا حرکت به سمت نماز و شتافتن به نماز محسوس باشد.
با این مقدمات ، به خواست خداوند متعال و با توجهات و ادعیهی زاکیهی حضرت ولیالله الأعظم (روحی فداه )، کشور و جامعهی ما به هدفهای والای نماز نزدیک میشود و از برکات آن بهره میگیرد.
در پایان لازم میدانم از فراهم آورندگان این مجمع و همهی کسانی که با وقوف بر اهمیّت نماز ، در راه اقامهی آن تلاش میکنند، مخصوصاً از جناب حجتالإسلام آقای قرائتی که دلسوزانه و عاشقانه در این راه گام برمیدارند، صمیمانه تشّکر کنم و قبول حضرت حقتعالی را برای این کوششهای مخلصانه، مسئلت نمایم.
والسلام علیکم و رحمةالله
16/7/1370