چیزهایی که برای آنها باید وضو گرفت

برای شش چیز وضو گرفتن واجب است: 

اول: برای نمازهای واجب غیر از نماز میت. 

یادآوری 

- اگر پیش از وقت نماز به قصد اینکه با طهارت باشد وضو بگیرد و یا غسل کند صحیح است. 

توضیح المسائل، مساله‏320. 

- س: اگر قبل از وقت نماز برای آن وضو بگیرد،وضوی او صحیح است‏یا خیر؟ و در صورتی که صحیح باشد، آیا بین اینکه وقت نماز نزدیک باشد یا نه، فرقی هست‏یا خیر؟ 

ج: وضویش صحیح است و وضو قبل از وقت و بعد از وقت مستحب است. 

توضیح المسائل، مساله‏321. 

دوم: برای قضای سجده و تشهد فراموش شده، اگر بین آنها و نماز حدثی از او سر زده باشد;مثلا بول کرده باشد. 

توضیح 

الف) حدث به چیزی گفته می‏شود که اگر برای انسان پیش آید برای نمازش بایستی وضو گرفته و یا غسل نماید، که اگر حدث اصغر باشد برای نماز وضو می‏گیرد و اگر حدث اکبر باشد بایستی برای نمازش غسل کند; حدث اصغر آن است که سبب می‏شود انسان برای نمازش وضو بگیرد; مانند بول کردن و... و حدث اکبر آن است که موجب غسل می‏گردد; مانند جنابت و... 

ب) اگر انسان سجده و یا تشهدی را در نماز فراموش کند، دو صورت دارد: یا شک دارد که به جا آورده یا نه و یایقین دارد که انجام نداده است،اگر صورت شک باشد یا در محل است‏یا از محل گذشته، اگر شک کند و در محل باشد، بایستی به جا آورد و اما اگر شک کند و ازمحل آن گذشته باشد به شک خود اعتنایی نمی‏کند و اما اگر یقین داشته‏باشد که به جا نیاورده، چه در محل باشد و چه از محل گذشته باشد، بایستی برگردد و انجام دهد; مگر اینکه وارد رکن بعدی شده باشد; مثل اینکه وارد رکوع رکعت‏بعد شده باشد، که اگر وارد رکوع شده و یا بعد از آن یقین پیدا کند، در اینجا حق برگشتن ندارد و باید بعد از سلام نماز آن سجده یا تشهد را قضا نموده و بعد از آن هم دو سجده سهو بنماید. 

از مواردی که وضو گرفتن واجب است، جایی است که سجده و یا تشهدی را فراموش کرده و بعد از نماز هم از قضا کردن آن غفلت کرده و سپس وضوی او باطل شده و حدثی هم که وضوی او را باطل کرده حدث اصغر بوده که در این صورت وقتی یادش آمد، بایستی وضو گرفته و رو به قبله نشسته و یک سجده یا تشهد را قضا نموده و بعد از آن دو سجده سهو هم به جا آورد. 

سوم: برای طواف واجب خانه کعبه; 

چهارم: اگر نذر کرده یا عهد کرده یا قسم خورده باشد که وضو بگیرد; 

پنجم: اگر نذر کرده باشد که جایی از بدن خود را به خط قرآن برساند; 

ششم: برای آب کشیدن قرآنی که نجس شده یا بیرون آوردن آن از مستراح و مانند آن در صورتی که مجبور باشد دست‏یاجای دیگر بدن خود را به خط قرآن برساند، ولی اگر معطل شدن به مقدار وضو بی‏احترامی به قرآن باشد، باید بدون اینکه وضو بگیرد، قرآن را از مستراح و مانند آن بیرون آورد، یا اگر نجس شده آن را آب بکشد و تا ممکن است از زدن دست‏به خط قرآن خودداری کند و اما اگر ورق قرآن یا چیزی که احترام آن لازم است، مثل کاغذی که اسم خدا یا پیغمبر یا امام بر آن نوشته شده و یا ربت‏حضرت سیدالشهدا -علیه السلام در مستراح افتاده و بیرون آوردن آن - حتی با خرج کردن مبلغی امکان نداشته باشد، باید به آن مستراح نروند تا یقین کنند که آنها به کلی از بین رفته‏اند. 

یادآوری 

  ) رساندن جایی از بدن، بدون طهارت (وضو، غسل یا تیمم) به خط قرآن یا اسم خداوند متعال، به هر زبانی نوشته شده باشد، حرام است و همچنین مس نام مبارک پیامبر و امام و حضرت زهرا -علیهم‏السلام اگر هتک و بی‏احترامی باشد، حرام است. 

توضیح المسائل، مساله‏317، 319. 

) در مورد آنچه که در یادآوری اول گفتیم فرقی نیست که آنچه مس می‏شود [از اسامی مقدس] در قرآن باشد یا در جای دیگر مانند بدن، روزنامه، الله [به صورت] طلا، و یا آرم جمهوری اسلامی و.... 

عروة‏الوثقی، فی غایات الوضوء، مساله‏8. 

) در کلماتی که بین قرآن و چیزهای دیگر مشترکند، ملاک قصد نویسنده است. 

عروة‏الوثقی، فی غایات الوضوء، مساله 9. 

) اگر روی چیزی که مس آن بدون طهارت حرام است، شیشه یا پلاستیک بکشند، مس آن اشکال ندارد. 

عروة‏الوثقی، فی غایات الوضوء، مساله 12. 

) مس غیر از خطوط قرآن، مانند حاشیه و جلد آن برای کسی که طهارت (وضو، غسل یا تیمم) ندارد، حرام نیست، اگر چه کراهت دارد و نه تنها مس حاشیه کراهت دارد، بلکه همراه داشتن آن هم بدون طهارت مکروه است و همچنین مس ترجمه قرآن به هر زبانی باشد، اشکالی ندارد به شرطی که اسمی از اسامی خداوند در آن نباشد; چون مس اسم خداوند متعال به هر زبانی که باشد، بدون طهارت حرام است. 

عروة‏الوثقی، فی غایات الوضوء، مساله‏16، 17. 

) جلوگیری بچه و دیوانه از مس خط قرآن واجب نیست، ولی اگر مس نمودن آنان بی‏احترامی به قرآن باشد، باید از کار آنان جلوگیری کنند. 

توضیح المسائل، مساله 318. 

) به مسائل 301، 303، 304، 305 توضیح‏المسائل مراجعه شود. 

) اگر یقین دارد که شروع به وضو گرفتن کرده است، ولی نمی‏داند که آیا آن را تمام کرده است‏یا نه، بایستی دوباره وضو بگیرد. 

عروة‏الوثقی، فی شرائط الوضوء مساله 49.