احکام استحبابی

- ساختن مسجد مستحب است 

توضیح المسائل، مسئله 911. 

قال‏رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: 

«من بنی مسجدا فی الدنیا اعطاه الله بکل شبر منه - او قال بکل ذراع منه مسیرة اربعین الف عام مدینة من ذهب وفضة ودر و یاقوت و زمرد ولؤلؤ». 

وسائل الشیعة، ج‏3، ص 486. 

پیامبر اکرم - صلی الله علیه وآله وسلم - فرموده‏اند: 

هر کس در دنیا مسجدی بسازد، خداوند متعال به هر وجب آن -یا فرمود به هر ذراع آن - شهری به اندازه چهل هزار سال راه رفتن از طلا ونقره و مروارید و یاقوت زمرد و زبرجد و لؤلؤ به او عنایت می‏فرماید. 

قال ابوعبدالله - علیه السلام - : «من بنی مسجدا بنی الله له بیتا فی الجنة‏». 

وسائل الشیعه، ج 3، ص 485. 

امام صادق - علیه السلام - می فرماید: هر کس مسجدی بسازد خداوند برای او خانه ای در بهشت‏خواهد ساخت. 

قال‏رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: «ان مما یلحق المؤمن من عمله وحسناته بعد موته علما نشره وولدا صالحا ترکه ومصحفا ورثه او مسجدا بناه‏». 

بحارالانوار، ج 80، ص 380. 

پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله وسلم فرموده‏اند: 

به درستی و تحقیق از آنچه به مؤمن بعد از مردنش ملحق می‏شود از اعمال و خوبیها، علم و دانشی است که به وسیله او منتشر شده و فرزند صالحی است که از او باقی مانده و کتاب و نوشته‏ای که بعد از خود می‏گذارد یا مسجدی است که بنا نموده است. نهج‏الفصاحه، حدیث 9006. 

قال‏رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: 

«من بنی مسجدا و لو مثل مفحص قطاة بنی الله له بیتا فی الجنة‏». 

  نهج‏الفصاحه، حدیث 2795. 

پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله وسلم می‏فرمایند: 

هر کس مسجدی بسازد ولو به اندازه جایی که شتر مرغ در آنجا تخم می‏گذارد، خداوند خانه‏ای در بهشت‏برای او می‏سازد. 

- تعمیر مسجدی که نزدیک به خرابی می‏باشد، مستحب است و اگر مسجد طوری خراب شود که تعمیر آن ممکن نباشد، می‏توانند آن را خراب کنند و دوباره بسازند، بلکه می‏توانند مسجدی را که خراب نشده برای احتیاج مردم خراب کنند و بزرگتر بسازند. 

توضیح المسائل، مساله 911. 

عن علی «علیه السلام‏» قال: 

«ان المسجد لیشکو الخراب الی ربه وانه لیتبشبش من عماره اذا غاب عنه ثم قدم کما یتبشبش احدکم بغائبه اذا قدم علیه‏». 

بحارالانوار،ج‏80، ص‏380. 

از علی -علیه السلام‏نقل شده که فرموده‏اند: 

هر آینه مسجد به پروردگارش از خرابی خود شکایت می‏کند و به درستی که مسجد، از تعمیر کنندگانش وقتی که به آنجا می‏روند و بر می‏گردند، خوشحال می‏شود همان گونه که یکی از شما وقتی عزیزش برمی‏گردد، احساس خوشحالی می‏کند. 

ساختن مسجد و تعمیر آن از هر کس پذیرفته نیست: 

«وما کان للمشرکین ان یعمروا مساجد الله...». 

توبه(9) آیه 17. 

مشرکان را نرسد که مساجد خدا را تعمیر کنند. 

«ا جعلتم سقایة الحاج و عمارة المسجد الحرام کمن آمن بالله و الیوم الاخر و جاهد فی سبیل الله لا یستوون عند الله و الله لا یهدی القوم الظالمین‏».توبه(9) آیه‏19. 

آیا رتبه سقایت و آب دادن به حاجیان و تعمیر کردن مسجدالحرام را بامقام آن کس که به خدا و به روز قیامت ایمان آورده و در راه خدا جهادکرده [چون علی -علیه السلام] یکسان می‏شمرید؟ هرگز [این دو] نزدخدا یکسان نخواهند بود و خداوند ظالمان را هرگز هدایت نخواهد کرد. 

- خدمت کردن به مسجد (نظافت، روشن کردن چراغ و...). 

توضیح المسائل، مساله 912. 

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: 

«من قم مسجدا کتب الله له عتق رقبة ومن اخرج منه مایقذی عینا کتب الله له کفلین من رحمة‏». 

وسائل الشیعه، ج‏3، ص‏511. 

پیامبر گرامی اسلام می‏فرماید: هر کس مسجدی را تمیز کند،خداوند برای او ثواب آزاد کردن بنده‏ای می‏نویسد و هر کس به اندازه خاشاکی که در چشم بیفتد،آشغالی را از مسجد خارج کند، خداوند متعال رحمت‏خودش را بر او دو برابر قرار می‏دهد. 

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: 

«من اسرج فی مسجد من مساجد الله سراجا لم تزل الملائکة وحملة العرش یستغفرون له مادام فی ذلک المسجد ضوء من ذلک السراج‏». 

وسائل الشیعه، ج‏3، ص‏513. 

پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند: 

هر کس چراغی را در مسجدی از مساجد خداوند روشن کند، تا وقتی که نوری از آن چراغ در آن مسجد باقی است، ملائکه و حاملان عرش خداوند برای او طلب مغفرت می‏نمایند. 

- احیای مساجد و رونق دادن به آنها. 

عروة‏الوثقی، فی الامکنة المستحبه، مساله 8. 

عن ابی عبد الله -علیه السلام - قال: 

«ثلاثة یشکون الی الله عزوجل: مسجد خراب لایصلی فیه اهله وعالم بین جهال ومصحف معلق قد وقع علیه الغبار لایقرء فیه‏». 

وسائل الشیعه، ج‏3، ص‏484. 

امام صادق -علیه السلام می‏فرمایند: 

سه چیزند که به خداوند متعال شکایت می‏کنند: مسجدی که خراب باشد و کسی در آن نماز نخواند و دانشمندی که بین افراد ناآگاه قرار گرفته باشد -یعنی از او هم استفاده نشود و قرآنی که روی آن را غبار گرفته و خوانده نمی‏شود. 

- زیاد رفت و آمد کردن به مسجد. 

عروة‏الوثقی، فی الامکنة المستحبة، مساله 9. 

قال علی -علیه السلام: 

«الجلسة فی الجامع خیر لی من الجلسة فی الجنة فیها رضی نفسی والجامع فیه رضی ربی‏». 

وسائل الشیعه، ج‏3، ص‏482. 

حضرت علی -علیه السلام می‏فرماید: نشستن در مسجد جامع بهتراست‏برای من، از نشستن در بهشت;زیرا نشستن در بهشت مراخشنود می‏سازد، ولی نشستن در مسجد جامع مورد رضایت‏خداوند. 

عن رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم قال: 

«من مشی الی مسجد من مساجد الله فله بکل خطوة خطاها حتی یرجع الی منزله عشر حسنات ومحی عنه عشر سیئات ورفع له عشر درجات‏». 

وسائل الشیعه، ج‏3، ص‏483. 

پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله وسلم می‏فرماید: 

هرکس به طرف مسجدی از مساجد خداوند برود، خداوند برای هر قدمی که بر می‏دارد تا به منزلش برگردد، ده حسنه برای او نوشته و ده سیئه را از او محو می‏کند و ده درجه به مقامش می‏افزاید. 

عن ابی عبد الله -علیه السلام قال: 

«من مشی الی المسجد لم یضع رجله علی رطب ولا یابس الا سبحت له الی الارضین‏». بحارالانوار،ج‏81، ص‏13. 

امام صادق صادق -علیه السلام می فرماید: 

هر کس به طرف مسجدی برود، پایش را روی هیچ‏تر و خشکی نمی‏گذارد، مگر آنکه تا اعماق زمین برای او استغفار می‏کند. 

قال رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم: 

«بشر المشائین فی ظلم اللیل الی المساجد بالنور التام یوم القیمة‏». 

نهج‏الفصاحة، حدیث 1090. 

پیامبر اکرم -صلی الله علیه وآله وسلم می‏فرماید: 

بشارت بده به افرادی که زیاد در تاریکی شب به سوی مساجد می‏روند، به اینکه در روز قیامت‏با نور تمام محشور می‏گردند. 

- جلوتر از همه رفتن پس از همه بیرون آمدن. 

توضیح المسائل، مساله 912. 

قال امیرالمؤمنین -علیه السلام: 

«جاء اعرابی الی النبی -صلی الله علیه وآله وسلم فساله عن شر بقاع الارض وخیر بقاع الارض فقال له رسول الله -صلی الله علیه وآله وسلم شر بقاع الارض الاسواق (الی ان قال) وخیر البقاع المساجد واحبهم الی الله اولهم دخولا وآخرهم خروجا منها». 

وسائل الشیعة، ج‏3، ص‏554. 

امیرالمؤمنین -علیه السلام‏می‏فرماید: 

شخص عربی نزد پیامبر -صلی الله علیه وآله وسلم آمد و از حضرتش درباره بدترین و بهترین جاهای زمین سؤال کرد؟ پس حضرت فرمودند: بدترین مکانهای روی زمین بازارها است [چون اکثرا در آنهاازخداوند غفلت ورزیده و گول شیطان را می‏خورند] و بهترین مکانهای روی زمین مساجدند و از همه مردم محبوب‏تر نزد خداوند،کسی است که از همه زودتر وارد مسجد شده و از همه دیرتر خارج گردد. 

«یا اباذر طوبی لاصحاب الالویة یوم القیمة یحملونها فیسبقون الناس الی الجنة الا هم السابقون الی المساجد بالاسحار وغیرها». 

بحارالانوار، ج‏80، ص‏369. 

پیامبر گرامی اسلام -صلی الله علیه وآله وسلم به ابوذر فرمودند: خوشا به حال صاحبان پرچمها که روز قیامت آنها را حمل می‏کنند و به سوی بهشت از دیگران سبقت می‏گیرند، آگاه باشید که آنها کسانی هستند که در سحرگاهان و غیر سحرگاهان به طرف مسجدها سبقت می‏گرفته‏اند. 

- با طهارت وارد شدن. 

عروة‏الوثقی، فی بعض احکام المسجد، ص‏369. 

- برای رفتن به مسجد، خود را خوشبو نموده و لباسهای پاکیزه و قیمتی بپوشد. 

توضیح المسائل، مساله 912. 

- قبل از ورود کفشها را وارسی نمودن. 

توضیح المسائل، مساله 912. 

- در هنگام ورود، ابتدا پای راست را داخل گذاردن، با گفتن صلوات و در وقت‏خروج به عکس، با گفتن صلوات. 

توضیح المسائل، مساله 912، وسائل‏الشیعه، ج‏3، ص‏517. 

- بعد از ورود دو رکعت نماز تحیت‏خواندن، ولی اگر نماز واجب یا مستحبی دیگری بخواند، کافی است. 

توضیح المسائل، مساله 913.