گاهی عبادات اسلامی، غیر از جهات روحی و معنوی، آثار و جنبههای سیاسی و اجتماعی هم
دارد، به خصوص آنچه که به صورت آشکار و گروهی با آداب و ویژگیهای خاص اجرا میشود.
نماز جمعه، یکی از این آیینهای مقدس و با شکوه است که امّت نمازگزار، در کنار
برکات معنوی و ثواب عبادت، به آثار و نتایج اجتماعی آن نیز نایل میشود.
نماز جمعه، مظهر شکوه اسلام و عظمت مسلمین و وحدت بخشِ صفوف و خنثی کننده توطئهها
و تفرقهافکنیهاست.
نماز جمعه، دو رکعت است که همراه با دو خطبه از سوی امام جمعه به جای نماز ظهر روز
جمعه خوانده میشود. در خطبههایش، علاوه بر دعوت به تقوا و طرح مسائل اخلاقی و
سازنده که از واجبات خطبه است، طرح مشکلات مردم و مسائل اجتماعی مسلمانان و آگاهیهای
سیاسی و هشدار نسبت به خطرها و دشمنها و ... نیز ضروری است و همین محتوا، به نماز
جمعه تأثیر فراوان در زمینه روشنگری اندیشهها میدهد.
ضرورت شرکت مستمر در نماز جمعه، مورد تأکید اسلام است و اگر کسی بی دلیل و عذر در
جماعت مسلمانان و نماز جمعه آنها شرکت نکند، نشانه نوعی نفاق است.
رسول خدا صلی الله علیه وآله فرموده است: هر کس سه جمعه پیاپی، بدون عذر و بیماری،
عمداً در نماز جمعه شرکت نکند بر دل او مُهری از نفاق زده میشود. (139)
نماز جمعه، حج مساکین است. (140) نماز جمعه «یاد خدا»ست و خداوند در قرآن میفرماید:
«یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِذَا نُودِیَ لِلصَّلَوةِ مِن یَوْمِ
الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْاْ إِلَی ذِکْرِ اللَّهِ وَذَرُواْ الْبَیْعَ...» (141) ای
مؤمنان! هرگاه به نماز روز جمعه فراخوانده میشوید، به سوی «یاد خدا» بشتابید و داد
و ستد را رها کنید.
روز جمعه، روز تعطیلی مسلمانان است تا در کنار نظافت و استراحت، به تقویت بُعد
معنوی و اجتماعی خود بپردازند.
دشمنان اسلام، که همواره در صدد تفرقه و تضعیف مسلماناناند، از برگزاری مراسم نماز
جمعه ناراحت میشوند و تلاش در شکستن این سدّ استوار ایمانی دارند.
امام خمینی قدس سره میفرمود: نمازهای جمعه را با شکوه بجا بیاورید، و نمازهای غیر
جمعه را هم، که شیطانها از نماز میترسند، از مسجد میترسند ... (142)